Çocukların hayvanlarla kurdukları etkileşim ve dostluk gelişim dönemlerinde çok büyük etkiler sunmakta ve çocukların sevgi, anlayış, sorumluluk gibi duyguları kazanmasında rol oynamaktadır. Hayvan yetiştirmek sanılanın aksine çocukları korkutan ya da zarar veren bir durum değil, toplumda arzu edilen bireyler olmak için gerekli olan sağlıklı bir kişiliğin gelişmesinde yardımcı olmaktadır. Çocuklarda hayvan sevgisinin gelişimini etkileyen en önemli faktörden bir tanesi ailedir. Hayvanları seven, o hayvanların ihtiyaçlarını önemseyen ve onlara karşı sorumluluklarını yerine getiren bir ailede büyüyen çocuklar, bu tutumdan olumlu yönde etkilenirler.
Çocuklar kendilerini ve çevrelerini beş duyu ile algılarlar ve yeni şeyler keşfetmeye her zaman açık haldedirler. Algıladıklarını taklit ederek ve başkalarıyla karşılıklı etkileşim kurarak bazı şeyleri öğrenirler. Etkileşimde bulundukları kişiler ve bu kişilerle nasıl bir araya geldikleri çocukların bilişsel, sosyal ve ruhsal gelişimlerini etkiler. Bu etkileşimlerde anneler ve diğer aile bireyleri en önemli kişilerdir. Daha sonra çocuklar yakın ve uzak çevrelerindeki diğer insanlara ilgi göstermeye başlarlar. Sevme ve sevilme ihtiyacı yeryüzündeki diğer canlılara yönelik olduğu için çocuklar diğer canlıları sevmeyi öğrenirler (Çelik, 2010). Çocuklar, onlar hakkında daha fazla şey öğrendikten sonra diğer canlılara saygı duymayı ve onları sevmeyi içselleştirirler (Horon, 2012; Şener, 2012).
Hayvanlar dünyası çeşitlilik bakımından çok zengindir ve her hayvanın farklı renk özellikleri, çocukların keşfetmeyi sevdiği şekilleri vardır. Bu çeşitlilik, çocukların sorgulama, araştırma yapma, analiz etme, kategorize etme, ilişkilendirme ve problem çözme vb. becerilerinin gelişmesine katkı sağlar. Bir nevi bilişsel süreçleri gelişir ve hayvanları ayırt edebilmeyi öğrenirler. Çocuklar hayvanlardaki etkileşimi gözlemler ve onların da mutlu ve üzgün olduklarını görürler. Böylece arkadaşlarının ihtiyaçlarına karşı daha duyarlı olmayı da öğrenirler. Bunun yanı sıra hayvan bakımı sorumluluğunu üstlenmek çocukların sorumluluk duygusunu da geliştirecektir. Sorumluluk duygusu ile birlikte çocuğun kendine saygısı ve özgüveni de artmaya başlayacaktır çünkü üstlendikleri sorumluluktan gurur duyarlar. Bu durumda sosyal ve duygusal açıdan gelişimlerine ışık tutmaktadır (Maruyama, 2010).
Hayvanlar hakkında konuşmak onlar için en keyifli konulardan biridir. Çocuklar hayvanlar hakkında konuşarak akranlarıyla iletişim kurma fırsatı bulurlar. Bu durum onları daha dışadönük bireyler haline getirebilir. Hayvanlar hakkında konuşulacak çok şey olduğundan, bu onların yeni arkadaşlar edinmelerine yardımcı olabilir. Bir çocuk bir evcil hayvana bakıyorsa, arkadaşlarına nasıl bakılacağını anlatır ve onlarla ne yaptığını ve nasıl vakit geçirdiğini tarifler. Bu da konuşma becerisini ve kelime dağarcığını geliştirir. Aslında hayvan bakımı dil gelişiminde bile muhteşem etkiler sunabilir. Çocuklar hayvanları taklit etmeyi severler ve bunu yaparken sürekli bir oraya bir buraya hareket eder, bir aşağı bir yukarı zıplar ve onlarla oynarlar. Bu hareketler küçük ve büyük kas hareketlerinin gelişimini (fiziksel gelişimi) arttırır (Gümüú, 2009; Kelly, 2008).
Evcil hayvan beslemenin çocukların gelişimi üzerindeki etkilerine bakmak için yapılan çalışmalarda, “evde evcil hayvan beslemenin çocukların davranışlarını olumlu yönde etkilediği” sonucu çeşitli kaynaklar tarafından desteklenmektedir. Bu sebeple; evde evcil hayvan beslemek, çocukların paylaşma, sorumluluk alma, korkuları yenme, öfkeyi kontrol etme, kendine güven, sahiplenme, koruma, hoşgörülü olma ve başkalarının duygularının farkında olma davranışlarını geliştirdiği için gelişimi destekleyen çok güçlü bir faktördür.
Evde tutulan evcil hayvan türlerinin sayısını artırarak (balık, kedi, kuş vb.) çocuklara farklı hayvan türlerine bakma sorumluluğu verilmesi, ebeveynlerin çocuğu, hayvanları sevmek ve korumak konusunda bilgilendirmesi, öğretmenlerin hayvan sevgisini konu alan oyun, drama, hikaye anlatma vb. sınıf içi ve açık hava etkinliklerini kullanmaları, okullarda veya okul bahçelerinde hayvan bakımına uygun yerler ayrılması gibi etkenlerle, çocukların gelişim sürecine destek olunması olumlu etkiler yaratacaktır.
Sevgi ve bakım her canlının ihtiyacıdır ve sevmeyi öğrendikçe güzelleşecek nice kalp vardır.
Herkese iyi haftalar dilerim. Sevgiler.
Kaynak: Güleş, F., & Özkan, K. (2013). Animal love in children. Journal of Teaching and Education, 2(1), 61-65.