Dolmabahçe ve Kastamonu Rotary kulüpleri tarafından düzenlenen Denizdeki Kuvayı Milliye ve İnebolu Paneli’nde yerel tarihçi Mustafa Fakazlı, Kurtuluş Savaşı’nda İnebolu’nun önemini gelen misafirlere tane tane anlattı.
İnebolu Limanı’ndaki törende konuşma yapan yerel tarihçi Mustafa Fakazlı ise “Tarih boyunca İnebolu, Orta Anadolu’nun dış dünyaya açıldığı bir çıkış ve giriş kapısı olmuş. Osmanlı zamanında 1860 yılından, Rusya’ya tuz göndermek üzere Çankırı’dan buraya ilk yol yapılmış. Yine İnebolu, Kurtuluş Savaşı sırasında en çok kullandığımız, bütün askerlerin lojistiğinin temin edildiği bir yol olmuş” ifadelerini kullandı.
Sovyet cephanelerinin taşındığı İstiklal Yolu’yla ilgili de konuşan Fakazlı “1907 yılında tamamlanan bu yıl, daha sonra Kurtuluş Harbi yıllarında kağnılarla bütün Rusya’dan, İstanbul’dan, Trabzon’dan gelen, mahalli olarak satın alınan silah ve cephanenin kağnılarla taşındığı yol güzergahıdır. Tam da bu sırada Mustafa Kemal Atatürk’ün söylediği ‘gözüm Sakarya’da, Dumlupınar’da, kulağım İnebolu’da’ lafı bu olayı anlatmaktadır” dedi.
‘İNEBOLU OLMASAYDI TÜRKİYE OLMAZDI'
Kurtuluş Savaşı’nın temelinin atıldığı Atatürk’ün Samsun’a çıkışına dair bilgi de veren Fakazlı “Atatürk, İstanbul’dan 16 Mayıs 1919’da çıkıyor, çok fırtınalı bir havada öğleden sonra Karadeniz’e çıkıyorlar. Atatürk İnebolu’ya çıkmak istiyor ama çıkamıyorlar. Eğer İnebolu’ya çıksaydı, biz bugün Samsun yerine İnebolu diyecektik. Bizim anlatmaya çalıştığımız, hep içini doldurduğumuz buradaki yaşanmışlıklar, hikayelerde bunu hep beraber ortaya koyduğumuzda İnebolu’nun gerçek değeri herhalde anlaşılacaktı” diye konuştu.
Fakazlı “Atatürk buraya geldiğinde dışarıya çıkamayınca kendi kendine diyor ki ‘günün birinde gelirim, söz’. Çünkü İnebolu’nun ne yaptığını da biliyor. Daha sonra davet üzerine Atatürk 25 Ağustos 1925’te İnebolu’ya geliyor. Bir gün için geldiği İnebolu’da 3 gün kalıyor. Türk Ocağı binasından şapka inkılabını başlatıyor. İnebolu’nun kahramanlıkları tabii, karşılıksız bırakılamazdı. 26 Mayıs 1924 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından ilk defa ve sonrası da olmayan beyaz şeritli istiklal madalyası bir ilçeye veriliyor. Bu ilçe, İnebolu’dur. Buraya gelip İnebolu’ya teslim ediliyor. Hala onu saklıyoruz. Onunla da gururla övünüyoruz. Amiral Cem Gürdeniz’in bir yayınını izledim. Orada diyor ki, ‘İnebolu olmasaydı Türkiye Cumhuriyeti olmazdı’ sözüne sonuna kadar katılıyorum” diye ekledi.
